"Biberon" veya "Erken Dönem Çocukluk Çağı" çürükleri bebeklerin/çocukların özellikle üst ön dişlerini etkileyen, oldukça hızlı ilerleyen ve yıkıcı karaktere sahip bir çürük şeklidir. Ülkemizde ve dünyada diş çürüğü görülme sıklığında bir azalma görülse de biberon çürüklerine, özellikle ülkemizde oldukça sık rastlamaktayız. Bunun sebebi bebeklerimizi besleme yöntemlerimizdeki kültürel farklılıktır. Biberon çürükleri genellikle bebeklere biberon içersinde; süt, bal, reçel veya pekmez ilave edilmiş sıvılar, şekerli gıdalar/sıvılar, mamalar ve meyve sularının özellikle uyku öncesi veya uyku esnasında verilmesi ve bu sıvıların bütün gece dişlerle teması sonucu oluşur. Hepimizin ağzında olduğu gibi bebeklerin de ağzında diş çürüklerinden sorumlu bakteriler bulunmaktadır. Ağızdaki bakterilerin ana besin kaynağı şekerdir. Bakteriler bu şekeri kullanıp asit üretirler ve asit üretimi ile dişin minesinde çözülmeler meydana gelip diş çürüğü başlar. Bebeğiniz ne kadar sık biberonla beslenirse bu asit atakları o kadar sık olacak ve dişlerin çürümesi de o kadar hızlı olacaktır. Burada asıl önemli nokta; bebeğinize bu içecekleri biberonla vermekten ziyade, hangi sıklıkla ve ne kadar süre biberonla beslendiğidir. Daha net söylemek gerekirse; çocuğunuza biberonla süt, meyve suyu, mama veya diğer şekerli sıvıları gün içersinde (gündüz) 1-2 kere verebilirsiniz. Yapılmaması gereken şey; bebeğinizin uyku öncesi veya uyku sırasında biberonla beslenmesidir. Biberonla beslenme tamamen bir alışkanlıktır. Bebekler bir kere biberona alışırsa bu alışkanlığı kırmak çok zor olabilir. Dolayısıyla doğumdan itibaren bebeğinizin beslenmenin şekli ile ilgili detayları çocuk doktorunuzdan ve pedodontistinizden alıp bebeğinizi biberon çürüğünden koruyabilirsiniz.
Süt dişleri; birçok kişi göz ardı etse bile; çocuğunuzun büyüme ve gelişmesi açısından çok önemlidir. Çoğu zaman biberon çürüklerinin tedavisi (erken dönemde fark edilmez ise) diş çekimi olmaktadır. Çocukların iyi beslenebilmeleri için güçlü ve sağlıklı dişlere ihtiyacı vardır. Ayrıca süt dişlerinin hem fonasyon (harfleri ve sesleri düzgün çıkartabilme) hem de estetik olarak güzel bir gülümseme için önemi büyüktür. Süt dişleri daimi dişler sürene kadar çene üzerinde yer tutucu olarak görev yapmakta ve gerekli alanın korunmasında önemli rol oynamaktadırlar. Bu sebeplerde dolayı süt dişlerinin daimi dişler sürene kadar ağızda kalması gerekmektedir.
Biberon çürüklerinde erken teşhis sorunun büyümesini önlemek açısından çok önemlidir. Genellikle aileler biberon çürüğünün ilk safhalarında dişlerin çürüdüğünü anlamazlar. Çünkü biberon çürüğünün ilk safhasında dişlerin dişeti sınırında hafif bir beyazlama görülür. Ailelerin dişlerin çürüdüğünün farkına vardığı zaman genellikle kahverengi-siyah renkleşmelerin olduğu zamanlardır ki artık iş işten geçmiş ve dişler çürümüştür. Bu safhadan sonra yapılacak tedavi dolgu veya diş çekimidir.
Peki biberon çürüğünden korunmak için ne yapmak gerekir?
- Her beslenmeden sonra bebeğinizin dişlerini temiz bir bezle yada yumuşak kıllı bir diş fırçası ile temizleyin. Eğer bunları yapamıyorsanız biberon veya bardakla su içiriniz. Diş macununu (çocuk diş macunu) diş hekiminize danışmadan kesinlikle kullanmayın. 2-2,5 yaşından önce çocukların diş macununu tadından dolayı yutma riski vardır. Fazlaca yutulan diş macunu çeşitli sorunlara yol açabilmektedir.
- Çocuklarınızın biberon içersinde; süt, meyve suyu veya şekerli sıvılarla uykuya dalmasına izin vermeyin. Eğer biberonsuz uykuya dalamıyorsa biberonun içersine sadece su koyup bu şekilde uyumasına yardımcı olunuz.
- Eğer çocuğunuz uykudan uyanıp bir şeyler içmek istiyorsa veya biberonsuz uyuyamıyorsa; diş hekiminizin veya doktorunuzun önereceği bir emzik vererek bu alışkanlığın ortadan kalkmasına yardımcı olabilirsiniz. Fakat kesinlikle emziğini şekerli gıdalara bandırıp vermeyin.
- İlk süt dişi sürer sürmez yada bebeğiniz ilk yaşına girdiği zaman mutlaka bir çocuk diş hekimine (pedodonti uzmanı) gidip çocuğunuzun diş sağlığı için yapılması gerekenlerle ilgili bilgi alınız.